در رابطه با پاسخ این سوال که حق انتفاع چیست باید بگوییم، معنی انتفاع در قانون به معنای این می باشد که حق انتفاع حقی است که به موجب آن صاحب ملکی به اعتبار مالکیت خود می تواند از ملک دیگری استفاده کند. مانند حق عبور، یا ناودان یا حق داشتن پنجره مثلاً کسی برای آبیاری یا رفتن به ملک خود، می‌تواند از ملک دیگری عبور نماید. این حق از آثار مالکیت است. در ادامه با ما همراه باشید تا با تفاوت حق انتفاع با مالکیت منافع و نمونه قرارداد اذن در انتفاع به صورت جامع آشنا شوید.
پیشنهاد میشود برای دریافت مشاوره در رابطه با حق انتفاع با بهترین وکیل ملکی در تهران همین حالا با شماره تلفن ما در دفتر وکالت تهران 02188939832 تماس بگیرید تا مشاوران ما اطلاعات لازم را در اختیار شما عزیزان قرار دهند.
سوالات متداولمطالبی که در این صفحه خواهید خواند:
حق انتفاع در قانون مدنی
همانطور که در رابطه با پاسخ این سوال که حق انتفاع چیست گفته شد، حق انتفاع به معنای حقی است که به یک شخص یا مجموعه‌ای از افراد اجازه می دهد تا از یک مال یا منبع بهره برداری کنند، اما این حقوق به آن ها مالکیت مستقیم نمی دهد. به عبارت دیگر، فرد یا افرادی که از حق انتفاع بهره‌مند هستند، می توانند از مال یا منبع مذکور استفاده کنند، اما مالکیت اصلی آن به دست طرف دیگری است.
حق انتفاع با سایر حقوق مالکیت مانند حقوق ملکیت متفاوت است. در حقوق ملکیت، فرد یا مالک مالکیت کامل و اختیاراتی بر روی ملک یا منبع دارد، اما در حق انتفاع، فرد فقط به اندازه ای از اختیارات مالکیت مبادرت دارد که اجازه بهره برداری از ملک یا منبع را می دهد.
یکی از مهمترین نکات در حق انتفاع، اجازه نامه استفاده است. افراد یا مجموعه هایی که از حق انتفاع بهره برداری می کنند، باید طبق مقررات و شرایط تعیین شده در اجازه نامه عمل کنند. این اجازه نامه معمولاً شرایط استفاده، محدودیت ها و مقرراتی را که به منظور حفظ حقوق مالکیت اصلی و محدودیت های دیگر تعیین شده، شامل می شود.
حق انتفاع عبارت است از حقوقی که فرد از منافع چیزی یا مالی (معمولاً مال غیر) بر خوردار می گردد. در حقوق مدنی حق انتفاع عبارت است از حقی که به موجب آن شخص می تواند از مالی که عین آن ملک دیگری است یا مالک خاصی ندارد، استفاده کند. در حق انتفاع، مال در مالکیت شخصی دیگر است و منافع نیز ملک شخص دیگری است و فقط شخص دارای حق انتفاع، حق استفاده و بهره برداری از آن را دارد، نه حق مالکیت بر آن. حق انتفاع نوعی مالکیت است که طی قراردادی به شخص واگذار می گرد٬بنابراین اگر حق انتفاع روی مال غیرمنقول باشد غیرمنقول تبعی و اگر روی مال منقول باشد منقول حکمی محسوب می گردد.
معنی انتفاع
“انتفاع” به معنای بهره برداری، استفاده، یا بهره وری از یک چیز یا منبع است که در اختیار فرد یا مجموعه ای از افراد قرار دارد، اما این بهره برداری به طور مستقیم به آن ها مالکیت نمی دهد. در واقع، حق انتفاع به افراد اجازه می دهد تا از یک مال یا منبع بهره برداری کنند، اما مالکیت اصلی این مال یا منبع با دیگری است. این اصطلاح به خصوص در حوزه حقوق مالکیت و حقوق معاشرتی مورد استفاده قرار می گیرد.
تفاوت حق انتفاع با مالکیت منافع
قبل از شروع بررسی تفاوت حق انتفاع با مالکیت منافع، بهتر است یک تعریف کلی از مالکیت نافع و همچنین حق انتفاع بدانید. همانطور که بالاتر نیز گفته شد، حق انتفاع به وضعیتی اطلاق می شود که فرد یا اشخاصی مجاز به استفاده از مالکیت یک ملک یا دارایی خاص باشند، اما خود مالکیت اصلی را ندارند. به عبارت دیگر، این حق به شخص اجازه می دهد تا از دارایی ای استفاده کند، اما مالکیت مطلق بر آن را ندارد.
مالکیت منافع به معنای داشتن حقوق و منافعی است که با مالکیت یک دارایی یا ملک همراه می شود. این حقوق ممکن است شامل سود های مالی، بهره وری، و یا کنترل بر امور مالی و تصمیم گیری های مرتبط با دارایی باشد.
تفاوت اصلی بین حق انتفاع و مالکیت منافع در این است که در حق انتفاع، فرد فقط بهره برداری از دارایی را دارد ولی مالکیت اصلی ندارد. در حالی که در مالکیت منافع، شخص همچنین حق کنترل کامل و اخذ تصمیم های مرتبط با دارایی را دارد.
مالکیت منافع به مالک دارایی قدرت و کنترل بیشتری می دهد. او می تواند تصمیم هایی درباره استفاده از دارایی بگیرد و بهره برداری از آن را انجام دهد. این حق معمولاً تا زمانی که مالک دارایی زنده باشد یا انتقال داده شود، ادامه دارد.
در رابطه با تفاوت حق انتفاع با مالکیت منافع باید بگوییم حق انتفاع درماده 40 قانون مدنی به این صورت است که : حق انتفاع، عبارت از حقی است که به موجب آن، شخص می تواند از مالی که عین آن ملک دیگری است یا مالک خاصی ندارد استفاده کند.
بر اساس این ماده، حق انتفاع، حقی است که به واسطه آن شخصی می تواند از مال و منافع مالی که متعلق به خود او نیست یا مالکی ندارد استفاده کند. حق انتفاع هم در خصوص اموال منقول و هم در خصوص اموال غیر منقول وجود دارد در حالی که حق ارتفاق، صرفا در خصوص ملک که مال غیر منقول ذاتی می باشد وجود خواهد داشت.
در حالی که در حق ارتفاق فرد صرفا به اندازه آنچه برای بهره مند شدن از حق ارتفاق لازم بوده ممکن است از منافع ملک دیگری هم بهره ببرد ولی نفس موضوع، بر پایه انتفاع از مال دیگری نیست و این انتفاع، صرفا به جهت استفاده راحت تر از ملک خود شخص می باشد.
این حق ممکن است برای مالک دارایی در نظر گرفته شود تا از آن بهره برداری کند. این بهره برداری می تواند به صورت مالیاتی، مالی، یا اجاره واگذاری انجام شود. حقوق انتفاع معمولاً تا زمان مشخصی ادامه دارد و می تواند شرایط و محدودیت هایی داشته باشد.
حق انتفاع به افراد و سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا از دارایی‌ها و منابعی که متعلق به دیگران است، استفاده کنند. این می تواند در مواقعی که امکان خرید یا مالکیت دارایی وجود ندارد، بسیار مفید باشد. به علاوه، مالکیت منافع به افراد اجازه می دهد تا بهره برداری از دارایی ها و همچنین کنترل آن ها را داشته باشند.
عقد موجد حق انتفاع
عقد موجد حق انتفاع یا هما عقد عینی از جمله عقودی می باشد که وقوع آنها منوط به تسلیم موضوع تعهد یا تملیک می باشد. در واقع حق انتفاع حقی است كه به موجب آن شخص می تواند از مالي كه عين آن ملک ديگری است يا مالک خاصی ندارد استفاده كند (ماده 40 قانون مدنی).
عقد موجد حق انتفاع به اجازه استفاده از یک دارایی یا ملک تحت شرایط مشخص اشاره دارد، اما این استفاده مالکیت مستقیم را به همراه ندارد. به عبارت دیگر، فرد یا نهادی با حق انتفاع می تواند از مزایای اقتصادی یا عملکردی یک دارایی استفاده کند، اما مالکیت کامل را ندارد.
اذن در انتفاع چیست
اذن در انتفاع یک مفهوم حقوقی مهم است که به معنای داشتن حق بهره برداری از یک دارایی مشخص توسط شخص دیگری است. این مفهوم از اهمیت بسیاری در مباحث مالی و حقوقی برخوردار است. اذن در انتفاع فقط موجب اباحه انتفاع میشود نه حق انتفاع میتوان اینگونه بیان داشت که اذن در انتفاع جنبه غاصبانه را از تصرفات یک شخص در مال دیگری برداشته و آن را مباح میکند و دیگر غصب و ضمان آور نمی باشد ولی باید توجه داشت که به وی حق بهره برداری نمی دهد.
اذن در انتفاع به معنای دادن اجازه به یک شخص یا شرکت برای بهره برداری از دارایی یا منفعتی خاص است. این اجازه معمولاً به صورت کتبی یا شفاهی ارائه می شود و شرایط بهره برداری در آن مشخص می شود. در برخی موارد، مدت زمان مشخصی برای اذن در انتفاع تعیین میشود. این مدت زمان ممکن است محدود به یک زمان معین یا مدت های مشخصی مانند ماه یا سال باشد.
در برخی موارد، فرد یا شرکتی که اجازه بهره برداری را دریافت کرده، این اجازه را به دیگران منتقل نمی کند و این امر می تواند محدودیت هایی داشته باشد. این امر به معنای عدم انتقال حقوق بهره برداری به شخص دیگر است.
یکی از موارد رایج استفاده از اذن در انتفاع، املاک و مستغلات است. در این حالت، فرد یا شرکتی می‌تواند اجازه بهره‌برداری از یک واحد مسکونی یا تجاری را از صاحب ملک دریافت کند. در مواردی که چندین نفر به طور مشترک یک دارایی را دارند، اذن در انتفاع می تواند به یکی از این نفرات داده شود تا از دارایی بهره برداری کند. مثلاً در مالکیت مشترک یک واحد مسکونی، یکی از مالکین می تواند آن را بهره برداری کند.
اذن در انتفاع موجب اباحه در انتفاع می شود به این معنی که بی آنکه حقی برای شخص به وجود آید می توانند از مال موضوع اذن بهره مند شود. ولی شخصی که حق انتفاع به هر روشی به او منتقل شده دارای حق بهره مندی می باشد و بر خلاف اذن در انتفاع می تواند اصولاً حق خود را به دیگری انتقال دهد و در صورت ممانعت دیگران اقامه دعوی نماید. همچنین اذن قابل رجوع است اما اعطا کننده حق انتفاع اصولاً حق رجوع ندارد.
حق انتفاع عمری
براساس ماده 54 قانون مدنی در رابطه با حق انتفاع عمری، در حق عمری منتفع می تواند براساس کیفیتی که مالک مشخص کرده یا بر اساس عرف و عادت از مال استفاده کند. لازم به ذکر است انحلال حق عمری، فقط در دو صورت امکان پذیر است:
چنانچه مدت معین به پایان برسد و یا مال مورد انتفاع تلف بشود، هزینه های نگهداری مال که موضوع حق عمری است، بر عهده منتفع نمی باشد مگر اینکه طرفین بر خلاف آن شرط کرده باشند.
در جامعه های مختلف، مفاهیم حقوقی و اموال ممکن است به طرق مختلف تعریف شوند. یکی از این مفاهیم حقوقی، “حق انتفاع” است که در ادامه به بررسی ابعاد و جنبه‌های آن، به ویژه حق انتفاع عمری، می پردازیم. این حق که معمولاً در ارتباط با املاک و مستغلات به کار می رود، دارای اهمیت ویژه ای در حقوق ملکی است. در ادامه به توضیح این مفهوم پرداخته و نحوه اعمال آن را به‌طور دقیق بررسی می کنیم.
حق انتفاع عمری یکی از انواع حقوق انتفاع است که بر اساس این حق، فرد (حقوقی یا حقیقی) مجاز به استفاده از ملکی به مدت زمان زندگی خود یا زمان مشخص شده در توافق نامه می شود. این نوع حق انتفاع به افراد امکان استفاده از ملک مربوطه برای تأمین نیاز های خود را می دهد و در عین حال، مالکیت مستقیم ملک را به طور کامل از آن ها دور نگه می دارد.
حق انتفاع موقت به فرد اجازه می دهد تا برای مدت زمان مشخصی از یک ملک استفاده کند، اما این مدت زمان محدودتر از حق انتفاع عمری است. در این حالت، فرد معمولاً ملک را با هدف تجاری یا اجاره نشینی بهره برداری می کند.
در حقوق ایران، حق انتفاع عمری به عنوان یکی از انواع حقوق انتفاع شناخته شده است. این نوع حق انتفاع با توجه به تأمین نیاز های اجتماعی و اقتصادی افراد، اهمیت زیادی دارد و در مواردی می تواند جایگزین مالکیت مستقیم ملک شود.
نمونه قرارداد اذن در انتفاع
در این بخش نمونه قرارداد اذن در انتفاع را برای شما عزیزان قرار د اده ایم.
مالک :
خانم نرگس …… فرزند : غلامرضا دارای شناسنامه شماره : ……. صادره از : تهران به نشانی: تهران.خیابان پاسداران …….. .
آقای غلامرضا ……. فرزند : یوسف دارای شناسنامه شماره : ……… صادره از : تهران ساکن : تهران.خیابان پاسداران ………..
تمامیت شش دانگ یک باب خانه مسکونی احداثی به مساحت ۷۱,۲۶ متر مربع قطعه ۳ تفکیکی تحت پلاک ثبتی شماره ….. فرعی از ….. اصلی مفروز و انتزاعی از پلاک ….. فرعی از اصلی مذکور محدوده و مورد ثبت سند مالکیت شماره ….. مورخ ۱۳۹۳/۰۲/۰۸ صفحه ۲۲۲ جلد به شماره ثبت ملک ….. صادره به نام مالک با جمیع توابع شرعیه و لواحق عرفیه آن بدون استثتاء اعم از عرصه و اعیان و با برق و بانضمام تلفن منصوبه های در آن که منتفع با وقوف کامل از محل وقوع و مشخصات مورد حق انتفاع و رویت قبول و اقرار به تصرف و قبض آن نمود .
از تاریخ 1395/06/08 به مدت عمر منتفع نامبرده که منتفع حق دارد مادام العمر خویش از مورد حق انتفاع به رایگان استفاده نماید.
1- پرداخت مالیات و مخارج لازمه برای نگه داری مورد حق انتفاع بر عهده منتفع می باشد هم چنین منتفع متعهد به تادیه بهای مصارف آب و برق و گاز و تلفن منصوبه های مزبور از مال خویش می کند .
2- چنانچه بدون تعدی یا تفریط منتفع مورد حق انتفاع تلف شود مشار الیه/مشارالیها مسئول آن نخواهد بود و در غیر این صورت مسئول می باشد.
3- منتفع حق انتقال را به هیچ صورت ولو به صورت صلح حقوق و وکالت و غیره و حتی به صورت نمایندگی جزئاً یا کلاً و مشاعاً یا مفروزاً به دیگری ندارد.
رجوع از اذن در انتفاع
این اصطلاح به معنای استفاده از اطلاعات شخصی یا اجازه های دیگران به منظور کسب منفعتی خودی یا تجاری است. به عبارت دیگر، شما می توانید با اجازه افراد، از اطلاعاتشان برای اهداف خاصی مانند تبلیغات، تحقیقات بازار، یا حتی بهبود محصولات خود استفاده کنید.
استفاده از اطلاعات یا اجازه های دیگران نیازمند احترام به حقوق آنهاست. شما باید از افراد درخواست اجازه کنید و توضیح دهید که چگونه قصد استفاده از اطلاعات یا اجازه های آنها را دارید. از آنجا که این موضوع ممکن است به تنش‌های احتمالی منجر شود، باید با دقت و احتیاط عمل کنید.
اباحه در انتفاع چیست
اباحه در انتفاع به وضعیتی اشاره دارد که در آن فردی یا نهادی (معمولاً مالک) حق انتفاع از یک مال یا دارایی را به فرد دیگری انتقال می دهد. در واقع، این اصطلاح به معنای اجازه نامه ای است که به فرد دیگری اجازه می دهد از مال یا دارایی مذکور بهره برداری کند، اما مالکیت آن به شخص دیگری تعلق دارد.
اباحه موقت: در این نوع، انتقال حق انتفاع معمولاً به مدت زمان معینی اتفاق می‌افتد. به عبارت دیگر، فرد یا نهادی به دیگری اجازه می‌دهد تا به مدتی معین از دارایی یا مال بهره برداری کند.
اباحه دائم: در این حالت، اجازه استفاده از مال یا دارایی به صورت دائمی و بدون محدودیت زمانی داده می شود. این نوع اباحه معمولاً با انتقال حقوق مالکیت همراه نیست.
اباحه در انتفاع در حوزه های مالی نیز کاربرد دارد. به عنوان مثال، افراد می توانند از طریق اباحه در انتفاع به دیگران اجازه دهند تا از سهام یا دارایی های مالی خود بهره برداری کنند.
در محیط کسب و کار، اباحه در انتفاع می تواند به کاربرد های مختلفی برای بهره برداری از دارایی ها و امکانات منجر شود. به عنوان مثال، یک شرکت می تواند به شخص دیگری اجازه دهد تا از تجهیزات خود در یک مدت زمان مشخص استفاده کند.
سوالات متداول
معنی حق انتفاع این می باشد که یک فرد حق استفاده از یک ملک را دارا بوده ولی حق فروش آن را نخواهد داشت. داخل مقاله به صورت جامع حق انتفاع را توضیح داده ایم.
حق انتفاع با عقد و قرارداد ایجاد میشود. موضوع حق انتفاع باید مالی باشد که استفاده از آن موجب از بین رفتن خود مال و عین آن نباشد.
اذن در انتفاع جنبه غاصبانه را از تصرفات یک شخص در مال دیگری برداشته و آن را مباح کرده و دیگر غصب و ضمان آور نمیباشد اما باید توجه داشت که به وی حق بهره برداری نمی دهد.
