نفقه چیست

نفقه در قانون جمهوری اسلامی ایران به معنای هزینه لازم برای زندگی زن می باشد، در این مقاله قصد داریم به صورت جامع شما را با تفقه و انواع آن و همینطور قانون نفقه زن در سال ۱۴۰1 آشنا کنیم. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

نفقه چیست

همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد، نفقه در واقع هزینه ای می باشد که مرد باید در جهت تامین زندگی زن و بچه بپردازد، خوراک، پوشاک و مسکن جزو دسته ای می باشند که مرد باید در نفقه تامین کند.

بر طبق ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی نفقه شامل همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن می شود مثل مسکن، پوشاک، غذا، اثاثیه منزل و هزینه های درمان و حتی خادم البته در صورتی که زن عادت به داشتن خادم داشته باشد و یا به واسطه مریضی نیاز به آن داشته باشد. موارد ذکر شده در این ماده حصری نیست و به عنوان مثال ذکر شده است. قاعده کلی این است که حقوق زوجه شامل همه نیازهای متعارف و متناسب با شآن زن است. از ملاک های مهم کارشناس برای تعیین حقوق زوجه نیازهای زوجه و شان او می باشد.

نفقه به چه کسانی تعلق می گیرد

اگر به دنبال پاسخ این سوال هستید که نفقه به چه کسانی تعلق می گیرد باید بپوییم که نفقه به مادر و فرزندان تعلق میگیرد و مرد موظف است نفقه زن را برای تامین خانواده وی و فرزندان خود بپردازد.

بر اساس ماده ۱۱۹۷ قانون مدنی، کسی مستحق دریافت نفقه است که ندار باشد و نتواند به وسیله اشتغال به شغلی، وسایل امرار معاش خود را فراهم کند.

برخلاف زن که می‌تواند نفقه خود را در صورت عدم پرداخت دریافت کند، نفقه فرزند که مربوط به گذشته می باشد قابل مطالبه نیست و طلب نفقه صرفا مربوط به مخارجی است که در آینده ایجاد می‌شود نه هزینه‌های مربوط به گذشته. به همین دلیل هنگام دادن دادخوست دریافت نفقه دادگاه نفقه را از تاریخِ دادخواست محاسبه می‌کند نه قبل از آن چرا که همانطور که گفته شد پس از طلاق طرفین نفقه صرفا مربوط به مخارجی است که در آینده ایجاد می‌شود.

پیشنهاد میکنیم برای بهتر انجام شدن روند پرونده خود حتما از یک وکیل خبره و حرفه ای مشورت بگیرید مهریه یا مهر از زمان های خیلی دور در بین ایرانیان رایج بوده است و قدمت آن تقریبا با خود ازدواج یکی است. در مقاله وکیل مهریه رایگان قصد داریم قوانین مهریه را بررسی کرده و بهترین وکیل مهریه در تهران را به شما معرفی کنیم.

نمونه درخواست مطالبه نفقه فرزند

ریاست محترم مجتمع قضایی خانواده
با سلام و احترام به استحضار می رساند: موكله به استناد کپی مصدق عقدنامه شماره ……….. مورخ …………… به عقد دایمی خوانده آقای ………….. در آمده که ماحصل این ازدواج یک فرزند دختر ۵ ساله میباشد که مطابق قانون تا سن 7 سالگی حضانت وی با مادر می باشد و در حال حاضر با موكله در خانه پدری زندگی می نماید و هزینه های زندگی ایشان را پدرش پرداخت می نماید، نظر به اینکه حسب مواد ۱۱۰۶ و ۱۱۰۷ و ۱۲۰۶ قانون مدنی تأمین نفقه زوجه بر عهده شوهر و همچنین طبق ماده ۱۱۹۹ نفقه اولاد بر عهده پدر می باشد و خوانده از پرداخت استنکاف و خودداری می نماید، فلذا با تقدیم این دادخواست رسیدگی و صدور حکم به پرداخت نفقه ایام زوجیت از تاریخ ……………. تا زمان رسیدگی و صدور حکم و اجرای دادنامه و همچنین نفقه فرزند با جلب نظر کارشناس و کلیه خسارات و هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل از محضر دادگاه محترم مورد استدعاست.

تاریخچه نفقه

برای دانستن تاریخچه نفقه باید برگردیم به دوراه ما قبل تاریخ و مادر سالاری که طبق آن نفقه زن عملا معنایی نداشت بلکه زن صاحب اصلی خانواده و فرزندان بود، اما با رواج پدر سالاری در جهان نياز زن به امکانات مناسب برای زندگی و نيازهای فردی وی بيشتر شد که اين نيازها توسط خود زن و نيز توسط مرد و يا هردو معمولا برآورده می شد.
با ظهور اديان اللهی و بالاخص اسلام برای محکم کردن پايه های خانواده رياست اين گروه بر عهده مرد نهاده شد و قانونگذار او را موظف به تامين معاش خانواده نمود. پس میتوان گفت نفقه ريشه شرعی دارد نه قراردادی، ماده 1106 قانون مدنی به اين مساله اشاره دارد.

طبق ماده 1106 قانون مدنی در عقد دائم نفقه زن به عهده شوهر است.

اگر به دنبال بهترین وکیل خانواده در تهران هستید در صفحه بهترین وکیل خانواده در تهران به شما کمک می کنیم تا بتوانید انتخاب بهتری داشته باشید. همه آنچه را که باید در مورد یک وکیل دعاوی خانواده بدانید را در اختیار شما قرار خواهیم داد.

اگر در حوزه دعاوی خانواده دچار مشکل شده اید، برای دریافت مشاوره رایگان همین حالا با مجموعه وکالت تهران تماس بگیرید. 02188939832 و 09127654109

حق نفقه زن در اسلام

حق نفقه زن در اسلام بدین گونه است که در قرآن کریم، آیات متعددی در رابطه با موظف بودن مرد در پرداخت نفقه زن نازل شده است. به عنوان مثال خداوند در آیه 233 سوره مبارکه بقره می‌فرماید: وَالْوَالِدَاتُ یُرْضِعْنَ أَوْلَادَهُنَّ حَوْلَیْنِ کَامِلَیْنِ لِمَنْ أَرَادَ أَن یُتِمَّ الرَّضَاعَةَ وَعَلَی الْمَوْلُودِ لَهُ رِزْقُهُنَّ وَکِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ مادران فرزندان خود را دو سال تمام شیر می‌دهند. این برای کسی است که بخواهد دوران شیرخوارگی را تکمیل کند و برای آن کس که فرزند برای او متولد شده لازم است خوراک و پوشاک مادر را به طور شایسته در مدت شیر دادن بپردازد حتی اگر طلاق گرفته باشد.

پس پرداختن نفقه در دوران شیرخوارگی فرزند حتی اگر زن و شوهر از هم طلاق گرفته باشند بر مرد واجب است. و یا در آیه 6 سوره مبارکه طلاق در این باره تأکید می‌کند که مرد باید به‌اندازه دارایی خودش در حق همسرش نفقه بپردازد: أَسْکِنُوهُنَّ مِنْ حَیْثُ سَکَنتُم مِن وُجْدِکُمْ… لِیُنفِقْ ذُو سَعَةٍ مِن سَعَتِهِ وَمَن قُدِرَ عَلَیْهِ رِزْقُهُ فَلْیُنفِقْ مِمَّا آتَاهُ اللَّهُ آن‌ها را هر جا خودتان سکونت دارید و در توانایی شماست سکونت دهید. آنان که امکانات وسیعی دارند باید از امکانات وسیع خود انفاق کنند و آن‌ها که تنگدست هستند از آنچه خدا به آن‌ها داده انفاق نمایند.

در ماده 1199 قانون مدنی پدر را در صورت داشتن استطاعت مالی ملزم به پرداخت نفقه فرزند کرده است. اگر پدر استطاعت مالی نداشته باشد پرداخت نفقه به ترتیب بر عهده اجداد پدری و مادر بوده که این ماده تاکید بر پرداخت نفقه فرزند دارد.

انواع نفقه

بر اساس قانون مدنی ایران و فقه اسلامی در پرداخت نفقه زن، پرداخت نفقه متناسب با وضعیت زن است نه شوهر .به عنوان مثال اگر زن از طبقه ثروتمند باشد شوهر موظف است نفقه وی را متناسب با آن طبقه برای بپردازد و اگر زن در آن طبقه خدمتکار داشته اند شوهر ملزم است برای وی خدمه نیز استخدام کند.

نفقه انواع متعددی دارد که عبارت اند از:

• نفقه زوجه
• نفقه خویشاوندان و اقارب

نفقه زوجه همان مقدار پولی است که مرد در جهت تامین زن و فرزندان خود موظف سات بپردازد و نفقه خویشاوندان و اقارب نفقه ای می باشد که اشخاص تحت شرایطی ملزم به پرداخت به برخی از خویشان خود می شوند. و یا به عبارت دیگر صرف هزینه خوراک و پوشاک و سایر هزینه های متعارف زندگی با توجه به وضعیت انفاق کننده می باشد، برای گرفتن نفقه پیشنهاد میکنیم با وکیل نفقه حتما مشورت نمایید.

نفقه بعد از طلاق

اکنون ممکن است این سوال برای شما پیش بی آید که تکلیف نفقه بعد از طلاق چه خواهد بود؟ و یا اینکه اگر طلاق به صورت توافقی باشد باز هم زن نفقه میگیرد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که نحوه پرداخت نفقه زن به دو صورت امکان پذیر می باشد، اولین روش نفقه جاریه یا نفقه آینده زن می باشد که دریافت نفقه جاریه یا نفقه آینده زن بر اساس قانون منوط به تمکین از سوی زن می باشد از آن جهت که زن پس از طلاق توافقی از همسر خود تمکین نمی کند حق دریافت نفقه را نیز نخواهد داشت.

دومین روش نفقه معوقه یا نفقه گذشته می باشد که طبق آن بر اساس قانون زن می تواند نفقه ایام گذشته ای را که از مرد تمکین کرده و مرد به هر دلیل آن را نپرداخته از دادگاه دخواست کند. قبل از طلاق توافقی زن و شوهر باید در خصوص پرداخت نفقه بعد از طلاق توافقی به تفاهم برسند و ترتیب پرداخت و نحوه پرداخت آن را با یکدیگر مشخص کنند.

نفقه زن در سال ۱۴۰۰

نفقه زن در سال ۱۴۰۰ متناسب با شرایط مربوط به آن برای هر زن متغیر می باشد، به عنوان مثال اگر زن شاغل باشد قطعا با زنی که خانه دار است و منبع درآمدی برای خود ندارد نفقه آن نیز متفاوت خواهد بود.

میزان نفقه زن متناسب با نیاز های وی در دادگاه خانواده تایین می شود، حداقل مبلغ نفقه زن در سال ۱۴۰۰چقدر است؟ این سوالی است که اکثر افراد به دنبال پاسخ آن هستند. در نظر داشته باشید که نفقه نرخ مشخص و ثابتی ندارد چرا که مبلغ آن بر اساس نیازهای زن و موقعیت و جایگاه اجتماعی وی مورد بررسی قرار داده شده و تعیین می‌شود.

هنگام طلاق توافقی اگر زن و مرد با یکدیگر سر پرداخت نفقه توافق کنند دادگاه دیگر در تعیین مقدار نفقه دخالت نخواهد کرد اما چنانچه مرد و زن با یکدیگر سر پرداخت نفقه و مقدار آن به توافق نرسند دادگاه خانواده مقدار نفقه را بر اساس شرایط زن مشسخص خواهد کرد و مرد موظف است مقدار وجه تعیین شده را به زن و فرزندان خود بپردازد.

برای این که بتوانید عملیات طلاق را طی کنید، استخدام وکیل طلاق، ضروری نیست. ولی کمک گرفتن از یک وکیل طلاق می تواند سختی های این مسیر را بسیار کم تر کند. وکیل طلاق، کسی است که به شما در دفاع از پرونده تان کمک می کند و قوانین و مقرراتی که می توانید از آن ها کمک بگیرید را به شما یاداوری می کند.

ضمن این که در صورتی که از وکیل طلاق کمک بگیرید، می توانید بدون حضور در دادگاه روند طلاق را طی نمایید که خود امری بسیار مثبت تلقی می شود.

نفقه زن در سال ۱۴۰1

میزان نفقه زن در سال ۱۴۰1 نیز متناسب با جایگاه و همینطور شرایط زن تعیین می شود، تعیین میزان نفقه در سال 1401 بر عهده دادگاه و کارشناس منتخب می باشد و از آنجا که هیچ کس دوست ندارد راهی راهروهای دادگاه شود و اینکار بسیار کسل کننده و وقت گیر بنظر می رسد برای گرفتن نفقه و رسیدن به نتیجه مطلوب پیشنهاد میکنیم از یک وکیل مطلوب استفاده کنید و یا از طریق سامانه های مشاوره حقوقی در این زمینه مشاوره های لازم را دریافت کرد.

هیچکدام از ماده ها و تبصره های قانونی میزان خرج و مخارج زن را تعیین نکرده اند و تعیین مبلغ نفقه بر حسب نظر کارشناسی که توسط دادگاه انتخاب شده مشخص می شود و کارشناس نیز بر اساس عرف و شان زن تعیین و مسائلی همچون نیازهای متداول زن و عرف منطقه را در نظر می گیرد و مقدار مهریه را مشخص می نماید.

میزان نفقه زن و فرزند نیر در سال ۱۴۰۰ ثابت نیست و کارشناس نفقه در این سال را هم برای هر شخصی بر اساس شاخص های که دارد تعیین می کند یعنی نفقه هر زن متناسب با شرایط وی متفاوت می باشد و مبلغ ثابتی در نطر گرفته نشده است.

در چه صورت نفقه به زن تعلق نمیگیرد

اگر به دنبال پاسخ این سوال هستید که در چه صورت نفقه به زن تعلق نمیگیرد باید به شما بگوییم که در صورتی که زن از همسر خود تمکین نکند ناشزه محسوب شده و نفقه به وی تعلق نمی‌گیرد که البته بار اثبات عدم تمکین زن نیز بر دوش مرد خواهد بود.

زن مادامی که زنده است از حق نفقه برخوردار است و شوهرش باید این حق را بپردازد. به محض جاری شدن صیغه عقد دائم، مرد مکلف به تأمین نفقه می‌باشد و تنها در صورت عدم تمکین زن این حق از او گرفته می‌شود.

نفقه فرزند

از آنجا که حضانت فرزند تا 7 سال چه پسر یا دختر با مادر می باشد، مرد موظف است تمامی هزینه های فرزند را پرداخت نماید چرا که فرزند مشترک بوده و بایسد تمامی هزینه های عرف وی پرداخت گردد. نفقه فرزند پسر تا 18 سال و دختر تا زمانی که دختر ازدواج نکرده باشد به عهده پدر می باشد و مرد موظف است آن را پرداخت نماید. چنانچه فرزند پسر بعد از سن 18 سالگی تحصیلات عالیه را ادامه دهد مخارج و هزینه تحصیلی با پدر می باشد.

اگر پدر نفقه فرزند را پرداخت نکند و مستطیع هم باشد قانونگذار تا 6 ماه حبس حداکثر برای پدر در نظر گرفته است که در ماده 22 قانون حمایت خانواده از 3 ماه و یک روز تا پنج ماه و پنج روز و در ماده 642 قانون مجازات اسلامی اسبق از 3 ماه و یک روز تا یک سال حبس تعیین نموده بود.

در قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391 میزان حداکثر مجازات را تا 6 ماه تعیین کرده است نحوه شکایت برای فرزندان اول از طریق دادسرا و سپس دادگاه های خانواده یا شورای حل اختلاف انجام میپذیرد که در صورت امتناع پدر مجازات و الزام به پرداخت نفقه یکی از پیامد های آن می باشد.

سوالات متداول