خیار غبن چیست

از جمله اختیاراتی که در معامله به فرد معامله کننده که زیان فاحش دیده باشد داده میشود خیار غبن گفته میشود که در آن فرد زیان دیده در معامله قادر به فسخ معامله خواهد بود. لازم به ذکر است این نوع خیار تنها در معامله معوض امکان پذیر می باشد و فرد میتواند پس از آگاهی از ضرر در معامله قادر به انجام آن باشد.

در ادامه با ما همراه باشید تا با اینکه خیار غبن چیست و چه زمانی باید خیار غبن را اعمال کرد به صورت جامع آشنا شوید. همچنین میتوانید برای دریافت مشاوره حقوقی با بهترین وکیل ثبتی در تهران با یکی از شماره تلفن های ما در دفتر وکالت تهران تماس بگیرید تا مشاوران ما اطلاعات لازم را در اختیار شما عزیزان قرار دهند.

پیشنهاد ویژه: برای دریافت مشاوره حقوقی در خصوص امور ثبتی همین حالا با بهترین دفتر وکالت در تهران تماس بگیرید. 02188939832 و 09127654109

همانطور که در مقاله اسقاط کافه خیارات نیز در رابطه با خیار در قانون مدنی صحبت کردیم، در قانون انواع خیار یا همان اختیارات طرفین قرارداد و معامله ثبتی را داریم که یکی از اصلی ترین آن ها، خیار غبن می باشد.

خیار غبن در معامله چیست

خیار غبن در معامله به معنای این است که فردی که در معامله ضرر و زیان دیده باشد میتوانید اقدام به فسخ قرارداد و معامله نماید، خیار غبن فقط برای معاملات معوض قابل انجام می باشد.

لازم به ذکر است مغبون برای اعمال خیار، باید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده و اظهارنامه خود را در خصوص اعمال خیار غبن به ثبت برساند.

به صورت کلی میتوان گفت، با توجه به قانون مدنی در کشور ایران در شرایطی که یکی از دو طرف معامله از انعقاد معامله دچار ضرر و زیان فاحشی شده که این ضرر ناشی از عدم رعایت تعادل بین عوضین معامله باشد می تواند معامله را فسخ و باطل نماید.

این نکته را در رابطه با خیار غبن بدانید که این نوع خیار به صورت فوری می باشد و فرد باید به محض اطلاع پیدا کردن از ضرر و زیان در معامله اقدام به فسخ آن نماید. حال سوالی که ممکن است ذهن شما عزیزان را درگیر نماید این است که اگر فورا پس از اگاهی از ضرر و زیان فاحش اقدام به فسخ آن نکنیم، چه زمانی باید خیار غبن را اعمال کرد؟

در ادامه با ما همراه باشید تا با سیر تا پیاز این که چه زمانی باید خیار غبن را اعمال کرد و شرایط اعمال خیار غبن چیست به صورت جامع آشنا شوید.

لازم به ذکر است در رابطه با خیار غبن باید بگوییم زمانی که یکی از طرفین عقود معوض به دلیل اختلاف قیمت واضح و آشکار مورد معامله با قیمت واقعی آن متضرر شده باشد می تواند با کمک یک نمونه دادخواست خیار غبن فاحش دادخواست خود را تنظیم نموده و با ثبت و ارسال نمونه دادخواست خود به دادگاه، از قاضی تقاضای صدور رای بر فسخ معامله را داشته باشد.

پیشنهاد میشود در رابطه با این موضوع حتما مقاله حق فسخ قرارداد و خیار غبن در معامله ملک را مطالعه نمایید.

معنی غبن یعنی چه

همانطور که بالاتر نیز گفته شد، غبن در قانون مدنی به معنای ضرر و زیان فاحش می باشد. زمانی که در معامله ای فرد معامله گر متوجه این موضوع شود که در معامله ضرر و زیان خواهد کرد میتواند فورا اقدام به ابطال آن نماید. پیشنهاد میشود برای باطل و فسخ کردن اسناد رسمی و قرارداد های معاملاتی خود از یک وکیل ابطال سند رسمی مجرب کمک بگیرید.

پس در رابطه با پاسخ این سوال که معنی غبن یعنی چه میتوان گفت، غبن در قانون کشور به معنای ضرر و زیان می باشد.

شرایط اعمال خیار غبن

اعمال کردن و اقدام نمودن به یار غبن دارای قوانین و شرایط خاص مربوط به خود می باشد. یکی از مهمترین شرایط اعمال خیار غبن بر اساس ماده 418 قانون مدنی، مغبون یا همان فردی که در معامله فریب خورده است، نباید در حین معامله از قیمت عادلانه خبر داشته باشد در صورتی که عالم باش اختیار فسخ نخواهد داشت.

لازم به ذکر است شرایط اعمال خیار غبن به صورت کامل از ماده 416 تا 421 قانون مدنی توضیح داده شده اند. بر اساس ماده 417 قانون مدنی غبن باید فاحش باشد یعنی تفاوت قیمت باید فاحش باشد و نباید به صورتی باشد که بتوان از آن، مسامحه کرد.

به عنوان مثال در معامله خانه ای با ارزش 150 میلیون تومان، 500 هزار تومان تفاوت قیمت باعث نمی شود که خریدار بتواند معامله را با توجه به خیار غبن خاتمه دهد. ولی 50 میلیون تومان تفاوت قیمت به خریدار اجازه می دهد که با ثبت اظهارنامه معامله خود را ابطال و فسخ نماید.

همانطور که بالاتر نیز گفته شد، یکی دیگر از اصلی ترین شرایط اعمال این نوع خیار این است که قرارداد و عقد معوض باشد چرا که فقط در معاملات معوض است که دو چیز با هم مبادله می شوند و یک طرف میتواند فرد دیگری را فریب بدهد.

چه زمانی باید خیار غبن را اعمال کرد

با توجه به گفته های بالا در رابطه با این موضوع که دقیقا چه زمانی میتوان اقدام به خیار غبن نمود، بر اساس ماده 416 قانون مدنی هر یک از متعاملین که در معامله غبن فاحش داشته باشد بعد از علم به غبن می تواند معامله را فسخ کند. پس در رابطه با زمان اقدام به این عمل میتوان گفت فرد معامله گر به محض مطلع شدن به ضرر و زیان خود در حین انجام معامله میتواند اقدام به خیار غبن نماید.

با توجه به ماده 420 قانون مدنی که بالاتر نیز ذکر شد، خیار غبن بعد از علم به غبن فوری است. منظور از این جمله یک فوریت عرفی می باشد، یعنی کسی که در معامله ای دچار ضرر و زیان شده است، بعد از آن که متوجه این موضوع شد. باید فورا اقدام کند و اگر این کار را به تعویق بیاندازد و یا دیر تر اقدام به خیار غبن نماید، دیگر حق فسخ نخواهد داشت و نمیتواند قادر به ابطال قرارداد باشد.

سوالات متداول